Yn sefyll ar y cwm sy'n wynebu'r gogledd ger pentref Wattstown yng Nghwm Rhondda Fach ac ar tua 290m uwchlaw'r datwm ordnans, saif tomen lo Wattstown Standard, lwmp conigol amlwg sy'n cynnwys arwynebedd o ddim llai na 85,000m2 gyda 1,000,000m3 o wastraff glofaol yn cael ei gynhyrchu dros gyfnod o 188 mlynedd gan Lofa Cwch (Cenedlaethol).
Roedd gan drigolion Wattstown resymau i bryderu pan gafwyd gwerth mis o law dros gyfnod o 48 awr ym mis Rhagfyr 2020 a achosodd dirlithriadau dinistriol mewn sawl tomen lo hanesyddol yn Rhondda Cynon Taf.
Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae cynnydd mewn glawiad o ganlyniad i newid yn yr hinsawdd wedi sbarduno tirlithriadau mewn nifer o’r 2456 o domenni glo yng Nghymru gyda thros 327 yn cael eu dosbarthu fel rhai sy’n cyflwyno potensial risg uchel.
Gan weithio ar y Fframwaith Awdurdodau Glo ers 2013, gwahoddwyd Griffiths i gwmpasu a phrisio casglu gwastraff glofeydd ac adfer y tirlithriad gan ddefnyddio cynllun rhagarweiniol a gynhyrchwyd ar ran yr awdurdod glo i atal methiannau pellach nes bod digon o arian ar gael i gaffael datrysiad parhaol.
Roedd y dyluniad rhagarweiniol yn fras yn cynnwys adfer 500m3 o ddeunydd a fethwyd o waelod y domen i safle derbyn ar Fynydd Troed-y-Rhiw gerllaw.
Ar ôl adennill yr holl ddeunydd gwastraff byddai rhan 70m o hyd o fasgedi caergawell yn cael ei osod wrth droed y methiant wedi’i lenwi â deunydd wedi’i gludo yno a deunydd o’r safle wedi’u hangori yn eu lle gyda hoelion pridd 9m o hyd gyda chanol 2m. Yn ogystal, roedd angen gosod 140m o ddraeniad ffilter yn y cefn ac o flaen y wal caergawell i gyd wedi’u hôl-lenwi â deunydd gronynnog maint unigol wedi’i gludo yno.
Er mwyn atal tirlithriadau yn y dyfodol, cynigiodd y dylunydd osod 5500m2 o fatiau rheoli erydiad dros y man llithro wedi’i angori yn ei le gan ddefnyddio 5,000No o angorau rhaff 1.5m o hyd wedi’u hategu â 12,000 o begiau pren 600mm o hyd.
Offer adeiladu yn ail-broffilio deunydd wedi llithro. 
Cloddiwr pry cop yn tynnu crac tensiwn 
Technegwyr gyda mynediad rhaffau yn gosod angorau rhaff 1.5m o hyd 
Technegwyr gyda mynediad rhaffau yn gosod matiau rheoli erydiad 
Technegwyr gyda mynediad rhaffau yn gosod matiau rheoli erydiad. Roedd tynnu swm sylweddol o ddeunydd ar hyd traciau cul serth, tua 100m o uchder gan ddefnyddio offer symud pridd confensiynol yn peri pryderon diogelwch i Griffiths. Gan ddefnyddio ein profiad helaeth, heriodd Griffiths y cynnig dylunio yn gadarnhaol trwy ddefnyddio ardaloedd gerllaw’r llithriad i ffurfio meinciau wedi’u tirlunio yn rhydd o dirlithriadau yn y dyfodol gan ddileu’r risg i’n gweithlu wrth groesi llethrau serth.
Wrth wneud hynny, ni fyddai angen y wal caergawell wedi’i hangori, y draeniau cysylltiedig a cludo llenwad gronynnog yno ar hyd llwybrau mynediad peryglus, gan leihau’r gost gyffredinol i’r cleient yn sylweddol.
Mae Gweithio ar Uchder yn cyflwyno materion diogelwch mewn sawl sector o’r diwydiant adeiladu, ond nid i Griffiths sy’n aelodau o’r Gymdeithas Masnach Mynediad Rhaffau Diwydiannol (IRATA). Cyflogir oddeutu 30 o dechnegwyr mynediad rhaff gyda chymwyseddau sy’n amrywio o oruchwyliwr Lefel 3 i dechnegwyr lefel 1, sy’n sicrhau y gall Griffiths ddarparu gweithgareddau amrywiol mewn unrhyw sector ei hun heb orddibynnu ar gyflenwyr llafur allanol arbenigol.
Cyn i’r gwaith ffisegol ddechrau, ymgymerodd Griffiths ag archwiliadau cyffyrddol ac arolygon topograffigol gyda’n Peirianwyr Geotechnegol ein hunain sydd wedi eu hyfforddi mewn mynediad â rhaffau i nodi eithafion absoliwt y methiant.
Wrth gynnal yr arolygon hyn, daeth hollt tensiwn sylweddol i’r amlwg ar ochr orllewinol y methiant, a gododd bryderon am ddiogelwch ein gweithlu yn ystod y cyfnod adeiladu. Gan weithio ar y cyd â’r cleient, cynigiodd a defnyddiodd Griffiths gloddiwr pry cop arbenigol wedi’i glymu i heyrn balast digonol i dynnu’r 150m3 o ddeunydd i droed y llethr i’w gynnwys yn y meinciau wedi’u tirlunio.
Gan ddefnyddio gwybodaeth yr arolwg, roedd ein Peirianwyr Geodechnegol yn gallu adolygu cyflwr y ddaear ac argymell datrysiad peirianneg o werth trwy leihau nifer cyffredinol yr angorau rhaff i 3000No a phegiau pren i 9000.
Roedd manteision defnyddio Is-adran Geodechnegol fewnol Griffiths yn ddiamau o fudd i’r cleient a rhanddeiliaid o ran diogelwch, ansawdd, rhaglen a chost.
Cwblhawyd yr holl waith heb unrhyw ddamweiniau neu ddigwyddiadau, ni chofnodwyd unrhyw ddiffygion gan y cleient yn ystod y trosglwyddiad terfynol, cyflawnwyd y rhaglen gyflawni gyffredinol gan gynnwys gwaith ychwanegol i gael gwared ar yr hollt tensiwn a gostwng y gost gyffredinol 30%.
